proprium

prō̆prĭus, a, um, adj. [etym. dub.; perhaps from root prae; cf. prope], not common with others, one's own, special, particular, proper (class.; cf.: peculiaris, privatus).

I.

In gen., opp. communis: nam virtutem propriam mortalibus fecit: cetera promiscue voluit communia habere, Varr. ap. Non. 361, 25:

proprium et peculiare,

Plin. 7, 25, 26, § 93:

tria praedia Capitoni propria traduntur,

to him for his own, Cic. Rosc. Am. 8, 21:

proprio sumptu edere ludos,

Tac. A. 1, 15:

propriā pecuniā militem juvare,

id. ib. 1, 71:

basilicam propriā pecuniā firmare,

id. ib. 3, 72 init.; id. H. 2, 84:

propria impensa,

Just. 12, 11, 1:

propriis viribus,

Liv. 2, 53:

familia,

id. 7, 9:

libri, Hor S. 1, 10, 64: horreum,

id. C. 1, 1, 9:

proprio Marte,

by his own bravery, Ov. P. 4, 7, 14.—With pron. poss. (class. and freq.):

ut cum ademerit nobis omnia, quae nostra erant propria, ne lucem quoque hanc, quae communis est, eripere cupiat,

all that belonged peculiarly to us, Cic. Rosc. Am. 52, 150:

suā quādam propriā, non communi oratorum facultate,

id. de Or. 1, 10, 44: ut redeas ad consuetudinem vel nostram communem vel tuam solius et propriam, Luc. ap. Cic. Fam. 5, 14, 3:

omnia qui jubet esse communia, ne quis civis propriam aut suam rem ullam queat dicere,

Cic. Rep 4, 5, 5; id. ap. Non. p. 362:

suis propriis periculis parere commune reliquis otium,

id. Rep. 1, 4, 7:

quod (periculum) autem meum erat proprium,

id. Fam. 2, 17, 7; id. Sest. 7, 15;

calamitatem aut propriam suam aut temporum queri,

Caes. B. C. 3, 20.—

B.

Opp. alienus, etc., one's own, peculiar, special, characteristic, personal:

tempus agendi fuit mihi magis proprium quam ceteris,

Cic. Sull. 3, 9:

reliquae partes quales propriae sunt hominis,

id. Fin. 5, 12, 35:

id non proprium senectutis est vitium, sed commune valetudinis,

id. Sen. 11, 35:

libertatem propriam Romani generis,

id. Phil. 3, 11, 29:

proprium id Tiberio fuit,

Tac. A. 4, 19:

ira,

personal resentment, id. ib. 2, 55.—As subst.: prō̆prĭum, i, n.

1.

Lit., a possession, property:

id est cujusque proprium, quo quisque fruitur atque utitur,

Cic. Fam. 7, 30, 2:

vivere de proprio,

Mart. 12, 78, 2.—

2.

Trop., a characteristic mark, a sign, characteristic, etc., Cic. Off. 1, 1, 2; 2, 5, 17; Caes. B. G. 6, 23.—

II.

In partic., peculiar, extraordinary: nisi mihi fortuna proprium consilium extorsisset, Sent. ap. Cic. Fam. 10, 35, 1:

superbo decreto addidit propriam ignominiam,

Liv. 35, 33.—

B.

Lasting, constant, permanent, perpetual (class.):

illum amatorem tibi proprium futurum in vitā,

Plaut. Most. 1, 3, 67; Att. ap. Non. 362, 5:

nihil in vitā proprium mortali datum esse,

Lucil. ib. 362, 15:

alicui proprium atque perpetuum,

Cic. Imp. Pomp. 16, 48:

perenne ac proprium manere,

id. Red. in Sen. 4, 9:

parva munera diutina, locupletia non propria esse consueverunt,

Nep. Thras. 4, 2; Hor. S. 2, 6, 5; cf. id. Ep. 2, 2, 172:

deferens uni propriam laurum,

id. C. 2, 2, 22; Verg. A. 6, 871:

victoriam propriam se eis daturam,

lasting, Hirt. B. Afr. 32.— Comp., Ov. M. 12, 284; id. P. 1, 2, 152; Liv. 4, 27, 3. —Hence, adv.: proprĭē.

A.

Specially, peculiarly, properly, strictly for one's self (opp. communiter;

class.): quod me amas, est tibi commune cum multis: quod tu ipse tam amandus es, id est proprie tuum,

Cic. Fam. 9, 15, 1:

promiscue toto (Campo Martio), quam proprie parvā parte frui malletis,

for yourselves, individually, separately, id. Agr. 2, 31, 85.—

B.

In partic.

1.

Particularly, in particular:

neque publice neque proprie,

Cic. Sest. 16, 37.—

2.

Especially, eminently, exclusively:

mira sermonis, cujus proprie studiosus fuit, elegantia,

Quint. 10, 1, 114; cf. Vell. 2, 9, 2.—

C.

Properly, accurately, strictly speaking, in the proper (not tropical) sense:

magis proprie nihil possum dicere,

Cic. Phil. 2, 31, 77:

illud quidem honestum, quod proprie vereque dicitur,

id. Off. 3, 3, 13; Liv. 34, 32; 44, 22:

uti verbo proprie,

Gell. 9, 1, 8; 2, 6, 5; 7, 11, 2; 16, 5, 1.